مصالح ساختمانی

همه ما در شهرمان با بسیاری از ساختمان های قدیمی مواجه شده ایم که در ساخت آن ها از آجر استفاده شده است. آجر یکی از قدیمی ترین مصالحی است که همواره تا به امروز در ساختمان سازی رواج دارد. این محصول در گونه های رسی ، شیلی و شیستی ، ماسه آهکی ، بتنی و شکل های گوناگون تولید می شود . این محصول ازگل خاک رس و مواد معدنی دیگر ساخته می شود که این گل را در قالب های مورد نظر ریخته و در کوره های آجرپزی می پزند. کوره چاهی، کوره سنتی، کوره هافمن، کوره تونلی و کوره رولری از انواع کوره های آجرپزی می باشند. آجر دسته بندی های مختلفی دارد آن را بر اساس جنس، رنگ، مواد تشکیل دهنده و ... به دسته های مختلفی تقسیم می کنند. آجر از لحاظ جنس به دو دسته آجرهای فشاری و آجرهای ماشینی تقسیم می شود که آجر فشاری در سفت کاری و زیرکاری ساختمان استفاده می شود و به روش دستی تهیه می شودو آجر ماشینی مناسب  در ساخت دیوارهای حمال می باشد و به روش ماشینی ساخته می شود. از لحاظ رنگ به آجر قرمز رنگ، آجر آبی رنگ ، آجر زردرنگ و آجر کرم رنگ تقسیم می شود. انواع آجر بر حسب نوع مصرف به گروه های آجر توکار، آجر نما، آجر مهندسی، آجر سبک، آجر ماسه آهکی  وآجر بتنی تقسیم می شود. آجر توکار مناسب برای کارهای عمومی ساختمان می باشد و به دو نوع باربر و غیر باربر تقسیم می شود. همانطور که از اسم آجرنما مشخص است این محصول برای نماسازی بدون نیاز به اندودکاری یا پوشش های دیگر استفاده می شودکه به دونوع متعارف و پلاکی تقسیم می شود. آجر مهندسی مناسب برای ساخت اعضای باربرمی باشد و به دو دسته توپرو سوراخ دار تقسیم می شود. مواد تشکیل دهنده آجر سبک رس،لوم یا مواد رسی و مواد افزودنی می باشد و مواد تشکیل دهنده آجر ماسه آهکیماسه ی سیلیسی یا سیلیکاتی و آهک می باشد و می توان از آن در نمای ساختمان استفاده نمود. از ترکیب سیمان پرتلند ، سنگدانه های معدنی مناسب و آب با یکدیگر آجر بتنی تشکیل می شود و از آن  در داخل و خارج ساختمان و همچنین به عنوان کف پوش استفاده می شود.

امروزه از پوشش های مختلفی برای کفپوش ساختمان ها استفاده می شود که از جمله پرکاربرد ترین آن ها سرامیک کف می باشد. از سرامیک کف برای قسمت های مختلف ساختمان مانند کف آشپزخانه، حمام و سرویس بهداشتی، حیاط، پارکینگ می توان استفاده نمود. این محصولات از خاک رس، کائولینیت،اکسید آلومینیوم، کاربید سیلیکون، کاربید تنگستن و سایر عناصر خالص و ترکیب آن ها با خاک ساخته می شوند. یکی از ویژگی های بارز سرامیک کف مقاومت فیزیکی بالا آن و همچنین مقاومت در برابر یخ زدگی است. این محصولات در برابر آتش به عنوان عایق عمل می کنند و در برابر آن تغییر شکل نمی دهند. یکی از سوالاتی که در زمینه سرامیک کف برای همه افراد پیش می آید این است که سرامیک کف بهتر است یا فرش؟ استفاده از فرش گزینه ای است که بیشتر مردم ایران برای کف ساختمان خود انتخاب می کنند و دلیل آن ها سخت بودن سرامیک کف می باشد، اما باید در نظر داشت که این مشکل را می توان به استفاده از یک دمپایی طبی و راحتی بر طرف کرد. فرش ها به دلیل تار و پودی که دارند می توانند عامل خوبی برای رشد باکتری ها در لابه لای خود با شند به خصوص اگر از آن ها در آشپزخانه و یا ورودی ها استفاده شود ، همچنین نسبت به لکه هیچ مقاومتی ندارند و اگر لکه ای بر روی قسمتی از آن ها بریزد باید کل فرش را برای شست و شو جابه جا کرد اما سرامیک کف در برابر لکه پذیری بسیار مقاوم است و کافی است با یک دستمال مرطوب قسمتی که بر روی آن لکه ریخته شده است را پاک کرد. سرامیک کف علاوه بر عمر بالاتری که نسبت به دیگر کف پوش ها دارد از نفوذباکتری ها و سایر آلودگی ها در خود جلوگیری می کند و نمونه ای از، جلوی نفوذ آب و رطوبت را می گیرند.

از آنجائیکه ساخت و ساز نیاز به مصالح گوناگونی دارد بخاطر همین مصالح مختلفی برای ساخت و ساز استفاده می‌شود . هر ساختمانی برای ساخت و ساز در دو مرحله سفت کاری و نازک کاری قرار می‌گیرد . قسمت سفت کاری چون پایه ، اصل و بنیان یک ساختمان را می چیند بخاطر همین از محصولاتی مل تیرآهن و میلگرد ، بلوک و آجر در آن استفاده می شود . اما در مرحله ی نازکـــکاری مصالح متفاوت می شود که از عمده ترین این مصالح کاشی و سرامیک می باشد که هم در نمای بیرونی و هم نمای داخل استفاه می شود . این محصول ساختمانی از جنس خاک رس و خاک سفید تهیه و تولید شده است . البته نکته اینجاست که این دو محصول به لحاظ کیفیتی مثل ( لعاب ، اندازه ، و حتی طرح ) تفاوتهای زیادی با هم دارند . نکته اینجاست که کاشی به دلیل لعاب ظریف و ضخامتی که دارد بطور معمول در داخل ساختمان نصب می‌شود و اینکه طرحهای ان بطوری انتخاب شده که برای نمای آشپزخانه و نمای سرویس بهداشتی که شامل حمام و دستشوئی و توالت میباشد کارایی دارد . پس اینگونه که شد که کاشی را برای بدنه استفاده می‌کنند نه برای کف . اما سرامیک کف را برای سطوح استفاده می کنند . کف سالن پذیرائی ، کف آشپزخانه ، حمام دستشوئی ، کف پارکینگ از جمله مکانهایی است که بیشترین کاربرد و مصرف را در سرامیک کف دارد . در تصویر زیر نمونه محصول سرامیک کف را مشاهده می کنید که در ابعاد 60*60 می‌باشد . 

سرامیک گل یخ یکی از قدیمی ترین طرحهای سرامیک کف است که اولین بار در کارخانه‌ی نیلو تولید شده است . اسم این طرح بدلیل سفید و براقی گل یخ گذاشته اند . البته این محصول را در ابعاد متفاوتی تولید کرده اند . ابعادی مثل 25*25 - 40*40  - 33*60 که این ابعاد کاربری خاص خود را دارند .  

کاشی بین کابینتی به محصولاتی گفته می‌شود که بصورت تزئین و برای دیزاین داخلی استفاده می‌شود . مراحل پخت کاشی بین کابینتی شامل مراحل خشک کردن و پخت ، لعاب بدنه می‌باشد . در مراحل پخت کاشی با توجه به نوع محصول تولیدی و نوع تکنولوژی از تک پخت ، و دو پخت ، سه پخت مورد استفاده می‌شود . مراحل تولید کاشی بین کابینتی به این صورت است که : در ابتدا کاشی پخته می‌شود و بعد از اینکه لعاب روی کاشی زده شد به مرحله ی پخت دوم می‌رسد . بعد از این وارد مرحله پخت سوم می‌رسد ، که در این مرحله به جهت زیبایی و تنوع طرح و رنگ نقوش گل روی کاشی زده می‌شود . و به نوعی کاشی بین کابینتی را تک گل نیز می‌گویند . اما باید گفته شود که پخت سوم زمانی انجام می‌شود که برای تثبیت طرح و مقاوم سازی آن در کوره مجدد پخت سوم روی آن انجام می‌شود و این محصول را کاشی بین کابینتی می‌نامنند. کاشی بین کابینتی با رشد تکنولوژی میزان تولید و مصرف کاشی های دکوری افزایش یافته و صنعت پخت سوم در ایران روبه افزایش رفته است . نکته اینجاست که برای تزئین کاشی های پخت سوم از موادی مثل وتروزا استفاده می‌شود که بوسیله‌ی روش معمولی چون سیلک اسکرین و به صورت چند باره چاپ می‌خورد .  

این کاشی بین کابینتی وقتی روی سطح آن دست می‌کشیم لعابی براق و سطحی برجسته دارد و دیگر اینکه همانطور که در تصویر مشاهده می‌کنید ما بین کابینت در آشپزخانه کار شده است . چون که ابعاد این بین کابینتی  30*60 می‌باشد و فاصله‌ی بین دو کابینت 60 سانت است دوردیف روی هم قرار می‌گیرد . خرید کاشی بین کابینتی گلبرگ سفید طلایی بصورت عدد بوده و 8 عدد کاشی در کارتنهای فومی شکل جایگذاری شده است . وزن هر عدد کاشی 14 کیلوگرم می‌باشد . و پختاینکاشی نیز همانند همه ی کاشی بین کابینتی ها پخت سوم می‌باشد.

کاشی یکی از پرطرفدارترین مصالح ساختمانی است ، این محصول بدلیل داشتن تنوع بالا در طرح ، رنگ ، کیفیت و ابعاد معروف می‌باشند . ولی نداشتن اطلاعات کافی خریدار از نوع لعاب و ساختار کاشی و دیگر اینکه باعث شده متحمل ضرر باشند . داشتن این اطلاعات باعث شده که به خریدار کمک کند محصول مناسبی را تحت هر شرایطی با توجه به سازگاری آب و هوا خریداری کند . از این کاشی به دسته‌های مختلفی طبقه بندی می‌شود : 

- کاشی کف                         - کاشی دیوار                             - کاشی پرسلانی                             - گرانیتی 

-  کاشی کف : 

کاشی کف به کاشی‌هایی گفته می‌شود که برای پوشش دهی کف ساختمان استفاده می شوند . کاشی کف نسبت به کاشی دیوار باید از استحکام  و مقاومت نسبت بالاتری برخوردار باشد و دلیل آن هم به این خاطر است که کاشی کف از اصطکاک بالایی برخوردار هستند ، بنابراین باید در مقابل با سایش دوام بالایی داشته باشد و دیگر اینکه نفوذ پذیری آب آن نیز به نسبت پایین باشد . به همین دلیل است که این کاشی را در درجه حرارت بالاتری نسبت به کاشی دیوار در کوره قرار می دهند .و نکته ی دیگر اینکه کاشی کف ، ضخامت بیشتری نسبت به کاشی دیوار دارند.

- کاشی دیوار : 

در مطلب قبلی گفته شد که ، دمای کوره برای پخت این نوع کاشی ها به نسبت کف پایینتر می‌باشد ، بخاطر همین میزان جذب آب در آنها به نسبت بیشتر است و لعاب استفاده شده در آنها نیز به دلیل دمای پایین ، پخت شفاف تر می‌باشد . جذب آب در کاشی دیوار ، اگر مطابق با استاندارها باشد لازم و ضروری می‌باشد و به هیچ وجه یک امتیاز منفی به حساب نمی‌آید . معماران و نصابان این نکته را می‌دانند که از کاشی دیوار نباید برای سنگ نما و بیرون ساختمان استفاده شود ، زیرا از جذب اب بالایی برخوردار هستند . مگر اینکه در موارد خاص که کاشی میزان جذب آب پایینی داشته باشد ، می توانید کاشی کف را برای دیوار کار کنید . در تصویر زیر نمونه کاشی بدنه را که در نمای بصورت ترکیبی در کنار هم قرار می‌گیرد را مشاهده می‌کنید: